Ngành xuất nhập khẩu: Học gì, cơ hội việc làm ra sao?

Trong giai đoạn nước ta đang tăng cường đẩy mạnh hội nhập quốc tế, nhất là trong hoạt động thương mại thì xuất nhập khẩu là một trong những ngành hot nhất hiện nay. Ngành xuất nhập khẩu đang có tiềm năng rất lớn trong thị trường và được nhiều bạn trẻ lựa chọn. Học tập và công tác trong ngành xuất nhập khẩu sẽ giúp bạn có nhiều cơ hội phát triển bản thân và hội nhập quốc tế.

Ngành xuất nhập khẩu là gì?

Xuất nhập khẩu là cụm từ gọi chung của hai hoạt hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu. Hiện nay ngành xuất nhập khẩu được xem là một lĩnh vực kinh doanh đặc biệt. Đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy mạnh sự giao lưu và phát triển hàng hóa trên thị trường quốc tế.

Nói một cách đơn giản hơn, ngành xuất nhập khẩu là hoạt động kinh doanh giữa các quốc gia và vùng lãnh thổ. Quốc gia này sẽ mua các mặt hàng, dịch vụ từ các quốc gia khác bằng tiền tệ. Hoạt động một quốc gia mua hàng hoá, dịch vụ vào lãnh thổ của nước đó gọi là nhập khẩu. Hoạt động một quốc gia bán ra các sản phẩm, dịch vụ cho một quốc gia khác gọi là xuất khẩu.

Chương trình đào tạo của ngành xuất nhập khẩu

Khi theo học theo học ngành xuất nhập khẩu, sinh viên sẽ được đào tạo những kiến thức và kỹ năng về kinh tế, thương mại quốc tế nói chung và nghiệp vụ liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng. Cử nhân tốt nghiệp ngành xuất nhập khẩu sẽ được trang bị nhiều kỹ năng làm và có khả năng việc tại các công ty tư nhân, các tập đoàn có vốn đầu tư nước ngoài, các công ty xuất nhập khẩu như Công ty CP – XNK Aliorder.

Chương trình đạo của đa số trường đại học có ngành xuất nhập khẩu hiện nay sẽ có một số môn học tiêu biểu như sau: Kinh tế vĩ mô, Chính sách thương mại quốc tế, Quan hệ kinh tế quốc tế, Giao dịch thương mại quốc tế, Thuế và hệ thống thuế, Logistics và vận tải quốc tế, Luật thương mại quốc tế, Quản lý rủi ro và bảo hiểm, Sở hữu trí tuệ…

Cơ hội việc làm trong ngành xuất nhập khẩu

Cơ hội việc làm của ngành xuất nhập khẩu hiện nay là rất lớn. Sinh viên tốt nghiệp ngành xuất nhập khẩu có thể làm việc ở nhiều vị trí khác nhau. Sau đây là một số công việc tiêu biểu trong ngành xuất nhập khẩu.

Nhân viên kinh doanh xuất nhập khẩu (Sales Export)

Nhân viên kinh doanh xuất khẩu là vị trí việc làm có thu nhập cao và có nhiều cơ hội phát triển. Đây cũng là một trong những vị trí có nhu cầu tuyển dụng cao nhất trong ngành xuất nhập khẩu hiện nay. Nhân viên kinh doanh xuất khẩu sẽ phụ trách việc tìm kiếm đối tác, nhà cung cấp hay nhà phân phối nước ngoài.

Nhân viên kinh doanh xuất khẩu sẽ thực hiện các công việc đàm phán, thảo luận, sắp xếp thông tin liên lạc và hợp tác kinh doanh hàng hoá. Sales Export sẽ đảm nhiệm công tác sắp xếp các lô hàng, chuẩn bị và xác nhận phê duyệt đơn hàng. Xử lý các thông tin về giá cả và phát hành hóa đơn hay thực hiện các thủ tục cần thiết để nhập hàng từ nước ngoài.

Nhân viên chứng từ (Documentation Staff)

Nhân viên chứng từ xuất nhập khẩu là việc làm văn phòng phổ biến trong lĩnh vực xuất nhập khẩu. Documentation Staff là người làm việc thường xuyên với hàng loạt giấy tờ chứng thực. Công việc của Documentation Staff đòi hỏi tính chính xác cao nên thường ưu tiên nhân viên có kỹ năng và phải tỉ mỉ, cẩn thận.

Nhân viên chứng từ xuất nhập khẩu thực hiện các công tác sắp xếp, xử lý và phân loại tất cả các văn bản liên quan đến hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa. Chuẩn bị và kiểm toán tài liệu xuất nhập khẩu cho những lô hàng và khu tàu, xử lý chứng từ hóa đơn thương mại. Documentation Staff thực hiện công tác theo dõi các khoản phải trả và phải thu để đảm bảo thanh toán giao dịch được thực hiện chính xác và thu thập kịp thời. Tạo và xuất trình các chứng từ xuất nhập khẩu được yêu cầu theo luật pháp và những quy định về xuất nhập khẩu.

Nhân viên thu mua (Purchaser)

Nhân viên thu mua xuất nhập khẩu thực hiện công việc trong bộ phận thu mua của công ty, doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Công việc của Purchaser liên quan tới các hoạt động giao dịch hàng hóa, dịch vụ xuất nhập khẩu. Nhân viên thu mua xuất nhập khẩu sẽ có nhiệm vụ tìm kiếm, thu thập hàng hoá và tiến hành thu mua về doanh nghiệp vừa phải đảm bảo về mặt chất lượng vừa tiết kiệm chi phí nhất có thể.

Chuyên viên thanh toán quốc tế (Trade officer)

Chuyên viên thanh toán quốc tế cụ thể là người thực hiện các giao dịch quốc tế. Bao gồm việc xử lý những vấn đề liên quan đến hồ sơ khách hàng về thanh toán quốc tế và các chứng từ khác có liên quan. Đồng thời Trade officer cũng phụ trách thực hiện các chính sách theo một quy trình về thanh toán quốc tế.

Công việc của nhân viên thanh toán quốc tế có liên quan đến việc trao đổi giữa các quốc gia nên khá ực hiện theo đúng quy trình và tuân thủ nhiều quy định, quy ước khi thực hiện các giao dịch.

Nhân viên chăm sóc khách hàng (Customer support)

Nhân viên chăm sóc khách hàng ngành xuất nhập khẩu là người phụ trách công việc tư vấn và hỗ trợ khách hàng. Giải quyết những yêu cầu hoặc thắc mắc của khách hàng về sản phẩm hoặc các dịch vụ của doanh nghiệp. Trong quá trình cung cấp dịch vụ, Customer support phải kiểm tra tiến độ bốc dỡ hàng hóa, cập nhật trình trạng của các lô hàng cũng như hỗ trợ nhân viên chứng từ và các bộ phận khác.

Nhân viên giao nhận/hiện trường (Operational staff)

Nhân viên giao nhận/hiện trường làm việc chủ yếu tại cảng, bãi hàng. Thực hiện công tác hỗ trợ các phòng ban chứng từ, sale hoàn thiện chuỗi cung ứng logistics để giao hàng cho khách hoặc mang hàng về kho. Đặc trưng công việc của Operational staff là không cần nhiều kiến thức nghiệp vụ như chứng từ, khai báo hải quan. Vì việc xử lý công việc trên chứng từ đã được soạn thảo sẵn.

Tuy nhiên nhân viên giao nhận/hiện trường cần nắm rõ về quy trình, cách đọc chứng từ, có trách nhiệm và cẩn thận. Bởi vì Operational staff là người tiếp xúc và nắm bắt được thực tế tình trạng hàng nhiều hơn các bộ phận còn lại.

Nhân viên hải quan (Customs officer)

Nhân viên hải quan là người thực hiện những công việc liên quan đến xuất nhập khẩu, thủ tục hải quan,… trong ngành hải quan của cơ quan nhà nước. Công việc của Customs officer trên thực tế rất đa dạng và phong phú nhưng tất cả nhằm mục đích giúp hàng hóa trong hoạt động xuất nhập khẩu luôn được thông suốt theo đúng quy định pháp luật.

Nhân viên hải quan làm việc tại các cửa khẩu, cảng biển quốc tế và những địa điểm làm thủ tục hải quan. Customs officer có nhiệm vụ kiểm tra tính chính xác và hợp pháp của những giấy tờ, thủ tục phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu. Nhằm đảm bảo hàng hóa được phân luồng hợp pháp, đúng theo những quy định pháp luật. Nhân viên hải quan còn thực hiện các công việc khai báo, lưu trữ hải quan trên hệ thống phần mềm của cơ quan hải quan. Chịu trách nhiệm phối hợp và hỗ trợ nhân viên hiện trường thực hiện các thủ tục thông quan theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra Customs officer còn giữ vai trò theo dõi và quản lý hàng hóa trong quá trình thực hiện khai báo hải quan, thông quan và vận chuyển. Kiểm tra và giám sát các dịch vụ vận chuyển hay nhập hàng Việt Nam đi Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Châu Âu và ngược lại… theo đúng thủ tục và lộ trình. Nhằm mục đích phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hoạt động buôn lậu hàng hóa trái phép qua biên giới.

Nhân viên điều vận (Coordinator)

Nhân viên điều vận thực hiện công tác lên kế hoạch, bố trí và sắp xếp công tác vận chuyển để hàng hóa được xuất hoặc nhập khẩu đến nơi được yêu cầu trong khoản thời gian ngắn nhất có thể. Coordinator chịu trách nhiệm trực tiếp trong toàn bộ quy trình vận hành xe, tàu và trên nhiều phương diện như nhân sự, phương tiện, hiệu suất vận hành.

Công tác nghiên cứu ở các trường học, trung tâm, viện nghiên cứu

Một lựa chọn khác cho sinh viên tốt nghiệp ngành xuất nhập khẩu là công tác tại các trường học, trung tâm hoặc viện nghiên cứu về xuất nhập khẩu sau khi ra trường. Công việc này phù hợp cho những người có niềm đam mê với chuyên ngành xuất nhập khẩu. Đồng thời yêu thích việc giảng dạy và truyền đạt kiến thức cho mọi người.

Xuất nhập khẩu là một ngành hot hiện nay, vì thế tính cạnh tranh cũng khá cao. Để có thể tìm được một chỗ đứng vững chắc trong ngành đòi hỏi bạn phải có nền tảng kiến thức chuyên môn vững chắc và kinh nghiệm thực tế dồi dào. Bên cạnh đó ngoại ngữ cũng là yếu tố hết sức quan trọng, nó có thể giúp bạn thăng tiến dễ dàng hơn trong ngành xuất nhập khẩu. Hy vọng những thông tin mà Vietpro mang lại sẽ giúp bạn hiểu hơn về lĩnh vực này.